máy khoan va đập dây cáp ( khoan đập cáp )

Máy khoan va đập dây cáp
________________________________________


Kiểu máy này thường được gọi tắt là máy đập cáp, có thể được thiết kế trên cơ sở máy bánh xích có thể di chuyển được. Dạng máy đập cáp như hình trên có các bánh lốp nhưng không tự di chuyển được.

Nguyên lý chung của kiểu máy này là nâng hạ liên tục choòng khoan để va đập làm vỡ vụn đất đá dưới đáy lỗ khoan, sau đó lấy choòng ra khỏi lỗ khoan rồi thả ống múc phoi (ống có đáy tự đóng mở kiểu cánh bướm) xuống để múc phoi lên; chống sập lỗ khoan bằng ống vách hoặc dung dịch bentônít.

Về cấu tạo, máy gồm: khung máy lắp trên 2 cầu bánh lốp, càng kéo, động cơ điện, trụ khoan, tời và palăng thay đổi độ cao trụ khoan, tời và palăng dựng trụ khoan, xà ngang và các phu li chuyển hướng cáp, cơ cấu tay quay - thanh truyền và puli dao động, giá đỡ puli dao động và hệ lò xo giảm chấn, tời nâng choòng và choòng khoan, tời nâng ống múc phoi, ống múc phoi, ....

1. Bộ phận càng: Phía bên trái của hình có càng kéo, khi di chuyển máy sang công trình khác thì móc càng này vào xe tải hoặc máy kéo bánh lốp để kéo đi. Bộ phận càng này có thể điều khiển lái được cầu bánh xe phía bên trái, thợ vận hành dùng càng này để điều khiển máy vào vị trí tạo lỗ khoan. Sau đó kê kích các bánh lốp lên khỏi mặt đất trước khi cho choòng khoan va đập.
2. Cách dựng trụ khoan: Theo hình vẽ thì bộ phận trụ khoan đang nằm ngang trên khung máy, đây là trạng thái máy nằm chờ việc hoặc khi di chuyển trên đường. Trụ khoan được lắp khớp với khung máy, khi muốn dựng trụ khoan thì dùng bộ máy tời dưới gầm máy, mắc palăng cáp với chân trụ khoan (bên phải hình vẽ), cho tời hoạt động rút cáp để dựng trụ khoan lên. Sau khi dựng trụ khoan thì phải liên kết trụ khoan với khung máy bằng mối ghép bulông. (Thực tế thợ có thể hàn trụ khoan vào khung máy).
3. Cách thay đổi độ cao trụ khoan: Trụ khoan gồm hai đoạn lồng vào nhau kiểu cần ăngtên, có thể thay đổi được độ cao nhờ palăng cáp.
4. Bộ phận choòng khoan (chày khoan): Choòng khoan còn gọi là choòng đập hay chày khoan, trọng lượng có thể đến 3 tấn tùy kích thước đường kính lỗ khoan, choòng gồm 2 phần: ty khoan và mũi khoan, ty khoan có dạng hình trụ, một đầu có ổ khóa cáp để liên kết với cáp nâng hạ chòng. Phần mũi khoan có hình dạng đặc biệt, đuợc làm bằngthép cacbon cường độ cao có khả năng chịu va đập, chịu mài mòn, mũi khoan có dạng đuôi cá (không nhọn ở giữa) có thể được thiết kế kiểu 2 chấu 2 rãnh hoặc 4 chấu 4 rãnh. Các chấu có tác dụng va đập thành lỗ khoan trước và nén ép đất vào thành lỗ khoan, các rãnh là khoảng trống để khi choòng rơi xuống thì dung dịch khoan chảy lên trên, khi nâng choòng lên thì dung dịch từ trên choòng chảy xuống dưới.
Phần mũi khoan có thể bị mòn rất nhanh, người ta có thể dùng những viên bi thép hình trụ hàn bù vào mũi khoan dạng những cái răng để tăng hiệu quả va đập và để trở lại với hình dạng ban đầu của mũi khoan. Phải sử dụng thợ hàn bậc cao để mối hàn đảm bảo chắc chắc, tránh bong mối hàn rơi bi xuống lỗ khoan.
5. Nguyên lý làm cho choòng nâng lên hạ xuống:
Từ ổ khóa cáp, cáp được vắt qua puli trên xà ngang ở đỉnh trụ khoan rồi luồn dưới một puli dao động trước khi được kẹp trên tang tời. Puli dao động được nhờ cơ cấu tay quay - thanh truyền. Như vậy khi tời được phanh để giữ chặt một đầu mối cáp và cơ cấu tay quay - thanh truyền hoạt động sẽ làm cho puli dao động kéo thả cáp liên tục làm cho choòng nâng hạ theo, khi choong nâng hạ sẽ va đập để làm vỡ vụn đất đá.
6. Cách thay đổi hành trình va đập:
Hành trình va đập của choòng phụ thuộc vào bán kính tay quay, để thay đổi hành trình va đập thì thay đổi vị trí lắp của thanh truyền trên tay quay. BÁn kính tay quay lớn thì hành trình va đập lớn và ngược lại.
7. Cách tăng dần độ sâu:
Cáp nâng hạ được kẹp trên tang tời, để hạ choòng xuống thêm để tăng dần độ sâu va đập thì mớm mở phanh của tời để hạ choòng xuống. Việc này đòi hỏi thợ có kinh nghiệm. Nếu mớm mở phanh của tời không đúng thời điểm thì cáp nhả ra khỏi tang tời quá nhiều, khi đó puli dao động không thể kéo choòng lên được.
8. Cách lấy phoi khỏi lỗ khoan:
Thợ vận hành đánh dấu cáp và theo dõi khi cáp xuống dần một khoảng tương ứng với vài gàu phoi thì dừng va đập rồi kéo choòng lên khỏi lỗ khoan, dùng tời thả ống múc phoi xuống để múc phoi lên.
Ống múc phoi có đáy gồm 2 cửa lắp khớp bản lề với ống dạng cánh bướm, khi thả ống xuống thì 2 cửa khép lên mở đáy ống, phoi đất đá theo dung dịch vào trong ống. Khi kéo ống lên thì 2 cửa xòe ra đóng đáy ống lại. Kéo thả vài lần để phoi đất đá vào trong ống. Sau đó kéo gàu lên khỏi lỗ khoan, đổ phoi khỏi gàu qua miệng ống.
9. Cách làm cho lỗ khoan tròn:
Tiết diện choòng khoan không là hình tròn, để va đập được mọi vị trí của tiết diện lỗ khoan người ta làm cho choòng có thể tự xoay một góc nhờ bộ phận ổ khóa cáp. Mặc khác, cứ mỗi lần múc phoi xong, thợ vận hành xoay choòng đễ xoắn cáp lại trước khi thả xuống lỗ khoan, như vậy khi va đập choòng sẽ xoay ngược lại.
10. ưu nhược điểm:
Kiểu máy này đùng lực va đập nên thích hợp khoan đá có độ cứng lớn, cấu tạo máy đơn giản, giá thành máy thấp hơn nhiều so vơi các kiểu máy khoan chuyên dùng khác.
Dùng lực va đập nên có thể gây sập lỗ khoan.
Việc lấy phoi không liên tục, mỗi lần lấy phoi mất nhiều thời gian, lỗ khoan càng sâu thì thời gian lấy phoi càng lớn làm cho năng suất không cao.
Một số hình ảnh về máy khoan đạp cáp